![](/media/lib/275/n-scytowie-3525b0077c7fadb72a59a76220dbeb7e.jpg)
Badania genetyczne Scytów pokazują możliwe przyczyny ich rozkwitu i upadku
29 marca 2021, 11:41Scytowie cieszą się obecnie statusem niemalże legendarnym. Zapracowali nań licznymi konfliktami i interakcjami z sąsiadującymi cywilizacjami. Sami nie stworzyli jednorodnej kultury, nie pozostawili żadnych źródeł pisanych, a to, co o nich wiemy, pochodzi od wielkich cywilizacji, z którymi mieli kontakt: Asyryjczyków, Greków, Rzymian, Persów czy Chińczyków.
![](/media/lib/449/n-obszar-wykopu-podczas-prac-1024x576-2dd664c462e34c99902470b5ea194d1a.jpg)
Małopolska: we Wrzępi zbadano wielkie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich
26 marca 2021, 11:27We Wrzępi (woj. małopolskie) archeolodzy badali pozostałości wielkiego centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1700 lat. Składa się na nie ok. 130 pieców. Jest to stanowisko kultury przeworskiej. [...] W świetle obecnej wiedzy jest to nie tylko największe tego typu stanowisko produkcyjne na [dzisiejszych] ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby pieców miejscem jest wielkie centrum produkcji z Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze, także na podstawie badań magnetycznych, szacują liczbę na ponad 200 pieców - podkreśla Jan Bulas.
![](/media/lib/448/n-brazyzbeninu-0587605d47bbb26e9510b483af4477f9.jpg)
Niemcy zwrócą brązy z Beninu. To początek odzyskiwania zrabowanych dzieł sztuki przez byłe kolonie?
24 marca 2021, 13:19Niemcy będą pierwszym krajem, który zwróci do kraju pochodzenia jedne z najwspanialszych zabytków sztuki afrykańskiej, brązy z Beninu. Niemiecka delegacja z ministrem kultury na czele odwiedziła Benin City, by omówić warunki porozumienia. Prawdopodobnie zostanie ono podpisane jeszcze latem bieżącego roku. Otworzy to nowy rozdział zwrotu dzieł sztuki zrabowanych z byłych kolonii.
![](/media/lib/448/n-zlotamaska-41a9b1f1c22584dda6c8e7d37e0cd3c6.jpg)
Złota maska i inne niezwykłe artefakty znalezione na słynnym stanowisku królestwa Shu
23 marca 2021, 18:51Na słynnym stanowisku Sanxingdui w prowincji Syczuan dokonano ważnego odkrycia. W ostatnim czasie znaleziono tam setki artefaktów sprzed ponad 3000 lat takich jak tajemnicza maska z brązu czy ponad 2-metrowa statua również wykonana z brązu. Odkrycia dopełniło najnowsze znalezisko – złota maska.
![](/media/lib/448/n-grob-1-ba0876957caf30e4f8a8b81308f67dac.jpg)
W Raciborzu-Starej Wsi odkryto pozostałości cmentarzyska sprzed ok. 4 tys. lat
23 marca 2021, 17:42Na polu uprawnym w rejonie Starej Wsi (najstarszej dzielnicy Raciborza) rolnik znalazł ludzkie kości. Podczas badań terenowych ustalono, że kościec był ułożony na prawym boku ze zgiętymi rękoma, podkurczonymi nogami i twarzą skierowaną na wschód. Specjaliści podkreślają, że jest to charakterystyczne dla pochówków z okresu neolitu oraz wczesnej epoki brązu. Poniżej i obok opisywanego grobu odkryto następne 2 pochówki (tu także stwierdzono ułożenie na boku). Fakt ten wskazuje, że natrafiono na pozostałości cmentarzyska.
![](/media/lib/448/n-grecja-1c05372d1503f860ded1832d38ab79fa.jpg)
Badacze z Polski i Kanady znaleźli najstarsze dowody na... mycie rąk przez Greków
18 marca 2021, 07:36Pierwsze dowody na to, że Grecy myli ręce pochodzą z 2 poł. II tysiąclecia p.n.e. – ustalili badacze z Polski i Kanady. Mykeńczycy, ówcześni mieszkańcy Grecji lądowej, używali do tego celu szerokich mis, co było początkowo związane z rytuałami religijnymi.
![](/media/lib/447/n-siekierka-d1b39fa45adc68689f090726624ff0a9.jpg)
Miedziana siekierka z Wiązownicy były darem dla lokalnego bóstwa wodnego?
10 marca 2021, 17:22We wsi Wiązownica Kolonia w województwie świętokrzyskim znaleziono miedzianą siekierkę sprzed ponad 5000 lat. Znalazca, Dominik Kasprzyk, przekazał ją do sandomierskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. Artefakt ma 9,5 cm długości, szerokość jego ostrza to 4 cm, a szerokość obucha – 2,5 cm
![](/media/lib/329/n-czacha-38adec9475f32d50cb3976521320e464.jpg)
Naukowcy zmieniają pogląd na temat przyczyn wyginięcia neandertalczyka
10 marca 2021, 12:19Przed około 40 000 lat z powierzchni Ziemi zniknęli neandertalczycy. Do dzisiaj nie wiemy, dlaczego tak się stało. Powstały na ten temat liczne hipotezy, jednak przez długi czas dominowała jedna, mówiąca o przegranej konkurencji z Homo sapiens. Obecnie jesteśmy jednak świadkami powolnego odsyłania jej do lamusa
![](/media/lib/445/n-powoz-9ad10722b780c03ed9cc4036681dc425.jpg)
Nigdy wcześniej nie znaleziono niczego podobnego. Pompeje odkryły wspaniałą tajemnicę
2 marca 2021, 04:41Pompeje nie przestają zadziwiać. Włoscy badacze poinformowali właśnie, że odkryli nietknięty czterokołowy powóz paradny. Ukazał się on ich oczom podczas wykopalisk podmiejskiej willi w Civita Giuliana, za północnymi murami Pompejów.
![](/media/lib/445/n-manx-11e0f9313ca2598567a0091619de1791.jpg)
Wspaniały skarb wikingów z Isle of Man
26 lutego 2021, 10:21Posługując się wykrywaczem metali, emerytowana policjantka Kath Giles znalazła na Isle of Man zapierającą dech w piersiach kolekcję biżuterii z epoki wikingów. Wśród znalezionych przedmiotów jest złota bransoleta oraz duża srebrna brosza datowana na rok 950. Odkrycia dokonano w grudniu, jednak dopiero teraz zdecydowano się o nim poinformować.